W niniejszym artykule omówiono zagadnienie monitorowania zmian prawa pracy z wykorzystaniem narzędzi informatycznych na przykładzie strony internetowej NSZZ „Solidarność”. W artykule wskazano również na założenia projektu pt. „Prowadzenie przez NSZZ Solidarność działań w zakresie monitorowania prawa gospodarczego i prawa pracy”.
Monitorowanie zmian prawa pracy z wykorzystaniem narzędzi informatycznych.
W artykule „Klasyczne sposoby monitorowania zmian prawa gospodarczego i prawa pracy na przykładzie ustawy o związkach zawodowych oraz niektórych innych ustaw”, wskazano, iż projekty ustaw czy też nowelizacji ustaw zamieszczane są na stronie internetowej Rządowego Centrum Legislacji, a po przekazaniu projektu ustawy do Sejmu – na stronie internetowej Sejmu. Poza powyższym sposobem, obywatel ma możliwość monitorowania zmian w prawie pracy również za pośrednictwem strony internetowej związku zawodowego NSZZ „Solidarność”.
Obecnie, Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność” realizuje projekt „Prowadzenie przez NSZZ Solidarność działań w zakresie monitorowania prawa gospodarczego i prawa pracy”. Planowana realizacja projektu obejmuje okres od dnia 1 listopada 2017 r. do dnia 31 października 2019 r. Projekt w znacznej mierze jest finansowany ze środków Unii Europejskiej. Jak zostało to już wspomniane w artykule „Monitorowanie zmian prawa gospodarczego z wykorzystaniem narzędzi informatycznych” poprzez ww. projekt NSZZ Solidarność ma na celu opracowanie modelu monitorowania prawa, aby dokonać rzeczywistej oceny wpływu zmian na życie pracowników. Proponowany model monitoringu prawa ma powstać w oparciu o regionalne oraz branżowe struktury NSZZ „Solidarność”, co zdecydowanie ułatwi prowadzenie analiz w oparciu o zgromadzone dane. Projekt zmian w zakresie monitorowania prawa ma na celu poprawę skuteczności dotychczas stosowanych narzędzi monitorowania prawa, takich jak newsletter zmian prawnych, zakładka strony internetowej Komisji Krajowej NSZZ Solidarność, kalendarz Google, a także przewiduje wprowadzenie nowego elementu – narzędzia do analizy danych. (http://www.solidarnosc.org.pl/szkolenia/wspolpraca-zagraniczna/programy-europejskie/realizowane/item/15771-4-monitoring-prawa dostęp: 24.07.2018 r.).
Na stronie internetowej NSZZ „Solidarność” pod adresem http://www.solidarnosc.org.pl/video-lists/archiwum-aktow-prawnych/item/17754-newsletter-zmian-prawnych dostępny jest newsletter zmian prawnych Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”. Newsletter zawiera informacje dotyczące procesu legislacyjnego w Polsce w zakresie prawa gospodarczego i prawa pracy. Newsletter uwzględnia prace legislacyjne nad projektem aktu prawnego na różnych etapach, od prac na poziomie rządowym po informacje dotyczące wejścia aktu prawnego w życie. Newsletter jest opracowywany przez Zespół Monitoringu i Dialogu Społecznego, Biura Eksperckiego, Dialogu i Polityki Społecznej Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” oraz publikowany co tydzień na stronie internetowej (http://www.solidarnosc.org.pl/
video-lists/archiwum-aktow-prawnych/item/17754-newsletter-zmian-prawnych, dostęp: 24.07.2018 r.).
Na stronie internetowej NSZZ „Solidarność” zamieszczone są newslettery z 2017 r. i z części 2018 r. Na chwilę sporządzania niniejszego artykułu, ostatni opublikowany newsletter nr 28/2018 obejmuje swoim zakresem zagadnienie procesu legislacyjnego w Polsce mającego miejsce w dniach 16-23.07. Newsletter odnosi się do działań podejmowanych w procesie legislacyjnym przez Rząd, Sejm, Senat, Prezydenta. Przykładowo, ostatni newsletter (nr 28/18) zawiera informację, że rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o związkach zawodowych oraz niektórych innych ustaw został skierowany do podpisu prezydenta (por. artykuł: „Klasyczne sposoby monitorowania zmian prawa gospodarczego i prawa pracy na przykładzie ustawy o związkach zawodowych oraz niektórych innych ustaw”). Z newslettera wynika również, że w dniu 24 lipca 2018 r. Komisja Senacka – Komisja Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej obraduje nad projektem ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (druk sejmowy nr 2588 i 2627, druk Senatu 895). Wskazać również należy, że w dniu 19 lipca 2018 r. Prezydent podpisał ustawę o zmianie ustawy o Radzie Dialogu Społecznego i innych instytucjach dialogu społecznego. Dzięki newsletterowi, każdy obywatel może uzyskać bezpośrednio informacje dotyczące przebiegu procesu legislacyjnego danej ustawy wraz z podaniem dat dziennych, a nawet godzin i miejsca obrad Komisji senackich.
Na stronie internetowej NSZZ „Solidarność” pod adresem: http://www.solidarnosc.org.pl/video-lists/projekty-aktow-prawnych2 dostępne są również projekty aktów prawnych, które podlegają opiniowaniu. W chwili sporządzania niniejszego artykułu, na stronie internetowej zamieszczone są dwa projekty aktów prawnych. Pierwszy z nich to projekt ustawy o solidarnościowym funduszu wsparcia osób niepełnosprawnych. Uwagi w tym zakresie mogą być przekazywane do Zespołu Polityki Społecznej Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” w drodze mailowej w terminie do dnia 30 lipca 2018 r. Drugim aktem prawnym dostępnym do opiniowania jest projekt ustawy o rynku pracy. Termin na przekazywanie swoich uwag został wyznaczony do dnia 17 lipca 2018 r. Strona internetowa NSZZ Solidarność zawiera również archiwum projektów aktów prawnych.
Jak wspomniano, okres realizacji projektu NSZZ „Solidarność” w zakresie monitorowania prawa gospodarczego i prawa pracy obejmuje okres od dnia 1 listopada 2017 r. do dnia 31 października 2019 r. W „harmonogramie realizacji działań objętych wsparciem” w okresie od listopada 2017 r. do października 2018 r. jako planowaną działalność wskazano modyfikację systemu monitorowania, ulepszenie zakładki dot. konsultacji projektów aktów prawnych, usprawnienie funkcjonowania newsletterów. Co istotne, w harmonogramie określono, że pomiędzy marcem a październikiem 2018 r. będzie miała miejsca budowa narzędzia analitycznego. W marcu dokonano wyboru wykonawcy. Utworzenie pierwszej wersji narzędzia analitycznego zostało w harmonogramie zaplanowane na okres od marca do maja 2018 r. Wersja końcowa narzędzia analitycznego ma powstać do października 2018 r. Z informacji podanych na stronie internetowej wynika, że pracownicy KK NSZZ „Solidarność” są już przygotowywani do korzystania z narzędzia analitycznego. Szkolenia w tym zakresie odbyły się dnia 11 czerwca, 3 lipca i 20 lipca 2018 r. Kolejno, na okres od czerwca 2018 r. do maja 2019 r. zaplanowano pilotaż systemu monitorowania, tj. pracę na bazie nowopowstałych narzędzi analitycznych. W kwietniu – maju 2019 r. zostanie opracowany raport z pilotażu systemu monitoringu prawa wraz z wnioskami. W okresie od kwietnia do października 2019 r. planowane jest upowszechnienie wypracowanego modelu monitorowania prawa. W tym okresie powinno mieć również miejsce opracowanie poradnika nt. monitorowania prawa. Finalnie, na wrzesień 2019 r. zaplanowano seminarium upowszechniające wypracowany model. Harmonogram realizacji działań jest zamieszczony na stronie internetowej: http://www.solidarnosc.org.pl/images/files/Projekty%20EU/Harmonogram_realizacji_udzielonego_wsparcia.pdf,
W zakresie działalności podejmowanej przez NSZZ „Solidarność” wskazać należy na jego znaczącą rolę w konsultacjach społecznych. NSZZ „Solidarność” brało aktywny udział w konsultacjach społecznych w zakresie projektu ustawy o zmianie ustawy o związkach zawodowych oraz niektórych innych ustaw (szerzej na temat procesu legislacyjnego ww. ustawy w artykule „Klasyczne sposoby monitorowania zmian prawa gospodarczego i prawa pracy na przykładzie ustawy o związkach zawodowych oraz niektórych innych ustaw”). Na stronie internetowej Rządowego Centrum Legislacji dostępna jest decyzja NSZZ „Solidarność” Prezydium KK nr 129/16 ws. opinii o projekcie ustawy o zmianie ustawy o związkach zawodowych oraz niektórych innych ustaw (z dnia 2 sierpnia 2016 r.). W decyzji, NSZZ „Solidarność” generalnie pozytywnie ocenia zaproponowane przez wnioskodawcę zmiany dotyczące ustawy o związkach zawodowych, jednak przedstawia również swoje postulaty i uwagi co do końcowego brzmienia projektu. Z powyższego wynika, że NSZZ „Solidarność” poprzez swoje szerokie i wielopłaszczyznowe działania ma realny wpływ na kształt polskiego ustawodawstwa. Jednocześnie podkreślić należy, że program omówiony w niniejszym artykule ma zastosowanie zarówno do zmian w prawie pracy jak i prawie gospodarczym.